Çanakkale Kent Eylem Planı




[i]


ÖZET

Kentler; toplumsal, kültürel,  ekolojik ve ekonomik süreçlerin en güçlü şekilde buluştuğu alanlardır. Kentsel alanda yoğunlaşan durum ve sorunlar kentlerde yaşayanların yaşam kalitesini de etkilemektedir.
Bu durum sürdürülebilir gelişmenin yaşama geçirilmesine yönelik hazırlanan Gündem 21 belgesinde dikkate alınarak, yerel eylem planlama süreci öngörülmüştür. Bu kapsamda Aalborg şartı ile sürdürülebilir kentsel gelişme yaklaşımı geliştirilmiştir. Türkiye’de de ortak bir gelecek vizyonuna yönelik yerel eylem planlaması süreci olarak Türkiye Yerel Gündem 21 Programı başlatılmıştır. Çanakkale programın öncü kentlerindendir.
Çanakkale Yerel Gündem 21, Türkiye Yerel Gündem 21 Programı’nın hedefleri ile kentte ortaklık ilişkileri ve kentli duyarlılığı geliştirilmesi, katılım mekanizmalarının süreklileşmesi gibi durum ve süreçlerin kesişmesi ile Kent Eylem Planı sürecini başlatmıştır.  Çanakkale Kent Eylem Planı sürdürülebilir kentsel gelişme yaklaşımına uygun olarak hazırlanmaktadır.
Kent Eylem Planı hazırlanırken Çanakkale’de yaşayan her 70 kişiden 1’inin görüşü alındı, hedef gruplarla mahallelere kadar inen toplantılar yapıldı. Bu açıdan örnek bir katılımcılık süreci yaşandı, Türkiye’nin en katılımcı belgesi ortaya çıkarıldı.
Eylem Planı’nda, Kentin ekolojik, toplumsal, kültürel ve ekonomik gelişme eksenleri, kısa, orta ve uzun vadede hangi eylemlerin diğerlerinden daha öncelikli olduğu ve bunları gerçekleştirmenin yöntem, araç ve mekanizmaları belirlenmektedir.
GİRİŞ
1992 yılındaki Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı’nda, sürdürülebilir gelişmenin yaşama geçirilmesine yönelik 21.yüzyıl eylem planı kabul edildi. Gündem 21 belgesi adlı bu eylem planı sürdürülebilir gelişme için başlıca toplumsal grupların rollerinin güçlendirilmesini ve katılımcılığı temel almaktadır[1].
Gündem 21’in 28. Bölümü, “Gündem 21’in desteklenmesinde yerel yönetimlerin girişimleri” başlığını taşımaktadır. Yerel Gündem 21’lerin temel dayanağı olan bu bölümün ana hedefi her ülkedeki yerel yönetimlerden, kendi belde halkları ile katılımcı bir süreci başlatmaları ve kendi kentleri için bir Yerel Gündem 21 oluşturmalarıdır[2].
Avrupa’daki kent ve kasaba yönetimleri 1994 yılında bi[i]r araya gelerek, Sürdürülebilirliğe Doğru Avrupa Kentler ve Kasabalar Şartı --Aalborg Şartı hazırlanmıştır. Aalborg Şartı her kentin kendi Yerel Gündem 21’ini oluşturarak Sürdürülebilirliğe Doğru yerel Eylem Planı hazırlanmasının ve bunun ilkelerinin çerçevesini çizmektedir
Aalborg Şartı  “Şehir ve kasabalar yaşam biçimi, üretim, tüketim modellerinin değişiminde anahtar oyuncudurlar” olduğu tespitinde bulunarak Sürdürülebilir kentsel gelişme yaklaşımını önermektedir[3]..
“Sürdürülebilir kentleşme yaklaşımı, kentin geleceğine ilişkin kararların ilgili tüm yerel grupların katılımı ile alınmasını ve uygulanmasını öngörmektedir. Yerelde kurumsal kapasitelerin yaratılması ve güçlendirilmesi önemli bir amaçtır. Diğer bir deyişle, sürdürülebilir kentsel gelişme idealinin aktörleri, yereldeki tüm kamu sektörü, özel sektör, sivil toplum örgütleri, akademi, meslek odaları gibi kesimler olmaktadır[4].”
Kentin geleceğine ilişkin karalarda entegre sürdürülebilir kentsel gelişme öne çıkmaktadır. Entegre sürdürülebilir kentsel gelişme yaklaşımı, yaşam standartlarının doğanın taşıma kapasitesine dayandırarak, sosyal adalet, sürdürülebilir ekonomiler ve çevresel sürdürülebilirlik konularının tümünü kapsamaktadır.
Sürdürülebilirliğe Doğru Avrupa Kentler ve Kasabalar Şartı, Alborg +10 (2004), Geleceğin Kenti Üzerine Vatandaşların Deklarasyonu (2005), Avrupa’da Sürdürülebilir Topluluklar Üzerine Bristol Mutabakatı (2005), Kentsel Çevre için Tematik Strateji (2005), Sürdürülebilir Avrupa Kentleri için Leipzig Şartı (2007), Avrupa Kentsel Şartı II 2008 gibi belgeleri ile sürekli güncellenme ve geliştirilmektedir.
Türkiye’de,  1997 yılında Gündem 21 Belgesinin 28. maddesine dayanarak, UNDP ile birlikte Yerel Gündem 21 Programını başlatmıştır. Ortak bir gelecek vizyonuna yönelik yerel eylem planlaması süreci olarak Türkiye Yerel Gündem 21 Programı 21. yüzyılın katılımcı-demokratik yerel yönetim anlayışını ifade etmektedir. Ana hedefi Program ortağı olan kentlerde Kent Eylem Planlarının hazırlanması ve uygulanmasıdır[5].
Program, kentlilerin kendilerini etkileyecek kararları etkilemelerini temel almakta ve katılımcı demokrasinin hem temsiliyetçi hem de diğer uygun biçimleri aracılığıyla gerçekleşecek etkin bir vatandaş katılımını için Kent Konseyleri başta olmak üzere katılım mekanizmalarının kurulmasını öngörmektedir. Kadın, gençlik, engelliler, yaşlılar, çocuklar gibi kentin örgütsüz ve mağdur kesimlerin kendi kapasitelerini geliştirmeleri, yapabilir kılınmaları ve karar süreçlerine katılmalarına özel önem vermektedir.
Çanakkale, Yerel Gündem 21 Program’ın öncü kentlerinden olup, Program’ı 10 yıldır uygulanmaktadır. Bu sürede ortaklık ilişkileri ve kentli duyarlılığı geliştirilmeye, dezavantajlı kesimleri yapabilir kılmaya yönelik çalışmalar yaptı. Mevcut durum raporu hazırladı, Çanakkale Kent Konseyi 2004 yılında kurdu. Kent Konseyi’nin sürekliği sağlanması ile temel hedefi olan kentin eylem planının hazırlanması çalışmasını başlattı.
Kent Eylem Planı, Türkiye Yerel Gündem 21 Programı’nın hedefleri ile kentte ortaklık ilişkileri ve kentli duyarlılığı geliştirilmesi, katılım mekanizmalarının süreklileşmesi gibi durum ve süreçlerin kesişmesi dolayısıyla hazırlanıyor.
Çanakkale Kent Eylem Planı Sürdürülebilir kentsel gelişme yaklaşımına uygun olarak hazırlanmaktadır. Katılımcılık planı hazırlanmasına karar verildiği aşamada başlamakta, birbirini tamamlayan farklı süreç ve mekanizmalar adım adım geliştirilerek kente yayılmaktadır.   Ayrıca Kent Eylem Planı Çalışma Grupları’nın üretimleri kentli ile paylaşılmaktadır. 
Kentin ekolojik, toplumsal, kültürel ve ekonomik gelişme eksenleri, kısa, orta ve uzun vadede hangi eylemlerin diğerlerinden daha öncelikli olduğu ve bunları gerçekleştirmenin yöntem, araç ve mekanizmaları belirlenmektedir. Kentin mutabakat belgesi olması öngörülüyor.
Kent Eylem Planı çalışması, sorunlara ve ihtiyaçlara kentin bütünü kapsamında uzun vadeli gelişme perspektifiyle yaklaşıldığı kolektif bir süreç olarak Çanakkalelilerin çevre ve yaşam kalitesinin artmasını ve sürekliliğinin sağlanmasını amaçlıyor[6].
Bu bildiride Kent Eylem Planı hazırlanma süreci (katılım ve yöntem) anlatılıp, katılımcılık ve eylem planının uygulanma süreci değerlendirilecektir.
BİRLİKTE HAZIRLANIYOR
Kent Eylem Planı Hazırlanması,  ortaklık tarafından organize edilmekte,  katılımcı platformlarda birlikte üretilmektedir. Çalışmanın organizasyonunu, ağ özellikleri de taşımakla birlikte, yüz yüze ilişki ve iletişimin ağırlıkta olması, üretimin düzenli toplanan çalışma grupları ve eşgüdüm komitesi tarafından yapılması, bu çalışmalara ilgi göstermeyenleri farklı adımlarda katma stratejisi izlenmesi gibi nedenlerle Çanakkale Yerel Gündem 21 Kent Eylem Planı Hazırlama Platformu olarak tanımlayabiliriz.
Kent Eylem Planının organizasyonu iki bölümde değerlendirilebilir. Bölümün birisi Yönlendirme Kurulu, Plan Danışmanı, Plan ve Proje Destek Ekibi ve Sekretarya’dan oluşuyor. Bu bölüm Eylem planı çalışmalarının sağlıklı işlemesini sağlamaya yönelik çalışıyor. Diğer bölüm, Çalışma Grupları, Eşgüdüm Komitesi, Hedef Gruplar, Kentliler ve Çanakkale Kent Konseyi’nden oluşuyor. Bu bölümde Eylem Planı hazırlama /üretilme çalışmaları yapılıyor.



1.            YÖNLENDİRME KURULU
Çanakkale Valiliği, Çanakkale Belediyesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası, Çanakkale Ticaret Borsası, Çanakkale Ziraat Odası, Çanakkale Sanayici ve İş Adamları Derneği temsilcileri ile Çanakkale Kent Konseyi Yürütme Kurulu ve Yerel Gündem 21 Koordinasyon Kurulu’ndan oluşmaktadır.
Sürecin organizasyonu ile ilgi taktik karar düzeyidir. Sürecin sağlıklı işlemesi için gerekli kararları almakta, yönlendirmeleri yapmakta ve finansmanı sağlanmaktadır. Yönlendirme Kurulu, bugüne kadar 11 toplantı yaptı. Bu toplantılarda;
·         9 Şubat 2006 tarihli Yönlendirme Kurulu toplantısında Kent Eylem Planı’nın genel çerçevesi görüşülüp, organizasyon yapısı belirlendi.
·         3 Mayıs 2006 tarihli yönlendirme kurulunda Kent Eylem Planı’nın yol haritası belirlenip, kurumsal katkılar ve çalışma gruplarının organizasyonu görüşüldü.
·         23 Haziran 2006 tarihli yönlendirme kurulu toplantısında çalışmalar değerlendirilip, İletişim Stratejisi, Katılım Stratejisi ve faaliyet takvimi belirlendi.
·         20 Eylül 2006 tarihli toplantıda çalışmalar değerlendirildi ve çalışma grupları tarafından hazırlanan raporların Çanakkaleliler ile paylaşılması ile ilgili 2. ve 3. Aşama programları görüşüldü. Proje Destek Ekibi çalışma çerçevesinin görüşüldü.
·         20.Aralık 2006 tarihli toplantıda Çanakkale’ye ilişkin Yoksulluk/Gelişmişlik haritalarının ön sonuçlarını paylaşıldı, Çalışma Grupları tarafından hazırlanan mevcut durum raporlarının kentli ile paylaşılması ve hedef gruplarda değerlendirilmesi planlandı. Kurum ve kuruluşların projelerinin envanterinin hazırlanması kararlaştırıldı.
·         2 Nisan 2007 tarihli toplantıda Çalışma Grupları Mevcut Durum raporları paylaşım toplantılarının sonuçları değerlendirildi, kentin vizyon, ilke ve değerleri ile misyon çalışması planlandı.
·         27 Temmuz 2007: 28 Haziran 2007 tarihinde kent Konseyinde kabul edilen kentin vizyon, ilke ve değerleri ile misyon tanıtıldı. Çalışma alanı konularının eylem planı hazırlanması süreci planlandı.
·         18 Eylül 2007: Yerel Gündem 21 BKH fonu ile ilgili bilgi verildi. Hazırlanabilecek proje konuları ile ilgili görüş alışverişinde bulunuldu.
·         1 Ekim 2007 tarihli toplantıda BKH fonu ile ilgili proje konuları değerlendirilip, 3 proje önerisi ile başvurulması kararlaştırıldı.
·         6 Mart 2008 tarihli Yönlendirme Kurulu Toplantısında paylaşma süreci ve danışma Toplantıları görüşüldü.
·         10 Temmuz 2008 tarihli toplantıda,  Kent Eylem Planı’nın kentin mutabakat belgesi haline gelmesi adımı ile uygulama,  izleme ve değerlendirme süreci görüşüldü.
Yönlendirme Kurulu’nun 10 Temmuz 2008 tarihli toplantısında, Yönlendirme Kurulu’nun,  mevcut bileşeninin, sendika, meslek odaları, esnaf odaları ile genişletilerek,  uygulamanın eşgüdümü ve koordinasyonu ile ilgili işlevler üstlenmesi eğilimi oluştu.

2.        PLAN DANIŞMANI:
Çalışmaların yönlendirilmesi, eşgüdümlenmesi, bütünleştirilmesi, plancı ekip ve paydaşların kapasitelerinin arttırılması ve dış ilişkilerinin geliştirilmesi doğrultusunda katkıda bulunuyor. Danışmanlığı Sabancı Üniversitesi’nden Prof. Dr. Korel GÖYMEN yapıyor.
Dr. Göymen, Yönlendirme Kurulu ile 10 defa, Eşgüdüm Komitesi ile 12 defa, çalışma grupları ile 11 defa, Proje Destek Ekibi ile 3 defa toplantı yaptı.
Yönlendirme Kurulu’nu oluşturan kurum ve kuruluşlar ile Çanakkale Esnaf –Sanatkârlar Birliği’ni ziyaret edip, plan ile ilgili görüş alışverişinde bulundu ve Proje Destek Ekibi’nin oluşumunu görüştü:
Kentin durum analizi aşamasında yöntem oluşturulmasında, gelecek öngörüsü aşamasında yöntemin oluşturulmasında ve vizyon ilke ve değerler ile misyon’un belirlenmesinde, Çalışma alanları konularının eylem planları hazırlanırken, yöntem oluşturulmasında ve içeriklerin hazırlanmasında /üretilmesinde yol göstericilik yaptı.

3.           PROJE DESTEK EKİBİ
Çalışma gruplarının belirleyeceği projelerin oluşturulmasında teknik destek vermesi ve yurt içi ve yurt dışı fonlardan yararlanmak amacı ile gerekli çalışmaları yapması için oluşturuldu. Kent Eylem planı yönlendirme kurulunu oluşturan kurum ve kuruluşların görevlendirdiği kişilerden oluştu.
Kendi içinde iki toplantı (tanışma ve eşgüdüm-ortaklık) toplantıları yaptı. Bağımsız eğitmen Burcu YEŞİLADALI tarafından ekibe 4 gün Proje Döngüsü Yönetimi Eğitimi verildi. Goncagül Gümüş ile Proje Mantığı söyleşisine katıldılar. Bağımsız eğitmen Feray SALMAN tarafından ekibe proje döngüsü eğitimi verildi
Proje destek ekibi Çanakkale’deki kurum ve kuruluşların proje envanterinin hazırlanmasını koordine etti.
Proje Destek ekibi, 2 Nisan 2007 tarihinden itibaren Yönlendirme Kurulu kararları çerçevesinde Kentin Vizyon, İlke ve Değerleri, Misyonu ile Çalışma alanları konuları eylem planlarının hazırlanmasına destek verdi. 31 Aralık 2007 itibari ile görevini tamamladı.

4.        SEKRETARYA
Yönlendirme Kurulu toplantılarını organize etme ve bu toplantılar için gerekli bilgi ve dokümanları hazırlama, Yönlendirme Kurulu kararlarını ilgili birimlere iletme, Plan ve Proje Destek ekibini gereksinimlere yönlendirme, Danışmanlar ile ilişkiler, Eşgüdüm Komitesi ile ilişkiler, Çalışma Gruplarının organizasyonuna ve çalışmalarına destek verme görevleri vardır. Paylaşma sürecini ve danışma toplantılarını organize etme ile birlikte Gelecek öngörüsü ve eylem planları aşamalarında ilk üretim süreçlerinde yer alma ile de görevlendirilmiştir. Çanakkale Yerel Gündem 21 tarafından yürütülüyor.

Yönlendirme Kurulu toplantılarını organize etti. Bu toplantılar için gerekli bilgi ve dokümanların hazırladı. Yönlendirme Kurulu kararlarının ilgili birimlere ileti. (Yönlendirme Kurulu’nu oluşturan kurum/kuruluşlardan 2006–2008 yılları yatırım planlarını istedi. Valilik, Belediye ve İl Özel İdaresi yatırım ve stratejik planlarını verdiler)
Çalışma Gruplarını; oluşturdu, katılımcılara eylem planı ve süreci tanıttı. Çalışma ortamını hazırladı.  Çalışma gruplarının çalışması için gerekli iç ve dış iletişim yapıldı. Toplantı kayıtlarının tutulup,  raporlanarak katılımcılara ulaştırıldı.
Daha Kaliteli Hizmet içim Sivil Toplumu Güçlendirme Projesi: TESEV tarafından yürütülmekte olan Daha Kaliteli Hizmet içim Sivil Toplumu Güçlendirme Projesi’nin Çanakkale uygulaması koordine edildi. Proje Kapsamında hazırlanan;
-          Halkın Memnuniyeti araştırması
-          Gelişmişlik Araştırması
-          Kamu Harcamalarını izleme Araştırması
Raporları, Çalışma Grupları ile Yönlendirme Kurulu’nu oluşturan kurum ve kuruluşların yararlanmasına sunuldu.
Eşgüdüm Komitesi toplantıların organizasyonu, çalışma ortamının hazırlanması, katılımcıları ile iletişim yapıldı; toplantı kayıtlarının tutulup raporlanıp, katılımcılara ulaştırıldı.
Plan ve Proje Destek ekibi oluşturuldu. Plan Danışmanı Prof. Dr. Korel Göymen ile Yönlendirme Kurulu, Eşgüdüm Komitesi, Çalışma Grupların, Proje Destek Ekibi arasında iletişim sağlandı 
Tanıtım: Yerel ve Ulusal basın–medya Kuruluşları ziyaret edilip, Kent Eylem Planı anlatılarak, tanıtım dosyasının verildi, Kent Eylem Planı’nın tanıtımı ve kent ile paylaşımı için www.kenteylemplan.canakkalekentkonseyi.org adlı sitenin hazırlandı, İletişim uzmanı Sn. Hasan Acanal’ın kolaylaştırıcılığında KEP İletişim Stratejinin hazırlandı.
Paylaşım süreci: Kent eylem planı çıktılarının (çalışma grupları Mevcut Durum raporları, Gelecek Öngörüsü, Eylem Planı 2. taslaklarının kentli ile paylaşılmasını organize etti.
Danışma Toplantıları: Çalışma gruplarının hazırladığı Mevcut Durum Raporları ve Eylem Planı 2 taslaklarının hedef gruplarla danışma toplantılarını organize etti. Toplantı sonuçlarını raporlaştırılıp, değerlendirilebilir hale getirdi.
Vizyon –İlke ve Değerler, Misyon: Eşgüdüm komitesi ve Proje Destek Ekibi ile birlikte Vizyon –İlke ve Değerler, Misyon taslakları hazırlandı. Bu konuda Danışma toplantısı organize etti.
Çalışma alanları konuları eylem planlarının hazırlanması: Çalışma alanları konuları eylem planlarının ön taslaklarını hazırladı, bu taslakların genişletilmiş eşgüdüm komitesi ile birlikte değerlendirilmesini yaptı. Turizm, Kültür, İklim Değişikliği konularında atölye çalışmaları organize etti. Diğer konulara uzman desteği sağlandı. Eylem planları ile ilgili çalışma grupları ortak toplantıları düzenledi. 
Yayınlar: Kent Eylem Planı ile ilgili her türlü yazılı ve görsel materyalin hazırlanmasını, yayınını, bunların dağıtım ve kullanımını organize etti.
Katılımcı Yerel Kalınmada İyi Örnekler Ulusal Konferansı: 23–24 Mayıs 2008 tarihlerinde Çanakkale Kent Eylem Planı, Katılımcı Yerel Kalınmada İyi Örnekler Ulusal Konferansında sunuldu.  Konferansta, Kent Eylem Planı’nın ne olduğu, neden hazırlandığı, nasıl hazırlandığı, hazırlanma ilkeleri, katılımcılık anlayışı ve ilkeleri, Çalışma alanları ve Konuları ile eylem planı taslakları paylaşılıp, sürecin değerlendirmesi yapılarak beklentiler ortaya kondu.
Katılımcı Yerel Kalkınmada İyi Örnekler Ulusal Konferansı, Dünya Gazetesi, Friedrich Naumann Vakfı, Ulusal İnovasyon Girişimi, TÜSİAD-Sabancı Üniversitesi Rekabet Forumu ve İstanbul Politikalar Merkezi'nin işbirliği ile düzenlenmektedir.
Konferansın amacı Türkiye'nin değişik bölgelerinde yerel kalkınmaya yönelik, katılımcı bir anlayışla sürdürülen, çeşitli iyi örnekleri belirleyip, ulusal düzeyde toplanacak bir konferansta sunulmalarını ve kitaplaştırılmalarını sağlamak ve belirli sayıda başarılı örneği ödüllendirmektir.
Konferansa toplam 131 girişim başvuruda bulunmuş olup, bunların Çanakkale Kent Eylem Planı ile birlikte 14’ünün paylaşılması uygun görülmüştür. Konferansta iyi örnekler arasında deneyim ve bilgi paylaşımı yapıldı. Söz konusu girişimler önümüzdeki günlerde kitaplaştırılarak, Türkiye ile paylaşılacak.

5.        ÇALIŞMA GRUPLARI ÇALIŞMALARI:

Çevre ve Alt Yapı, Ekonomi, Toplumsal –Kültürel Çalışma Gruplarından oluşmaktadır. Kurum, kuruluş temsilcileri, uzamalar ile duyarlı ve gönüllü kentlilerden oluşmaktadır. Tüm kentlilerin katılımına açıktır.
Çalışma alanları ve konuları ile ilgili sistematik, organize, detaylı çalışıp değerlendirmeye hazır hale getirmek için oluşturuldu.  Belirlenen konularında Kent Eylem Planı’na girdi oluşturacak bilgilerin toplanması, çalışılan alanda hedeflerin belirlenmesi ve bunların somut politika ve uygulama stratejilerine dönüştürülmesi işlevleri vardır.

Çalışma Grupları 2 Temmuz 31 Aralık 2006 arasında 
Çevre ve alt yapı Çalışma Grubu 18 defa,
Toplumsal Kültürel Çalışma Grubu 12 defa,
Ekonomi Çalışma Grubu 3 defa toplandı.11 defa
Toplanarak, Kentin Mevcut Durum Raporu’nu hazırlamışlardır.

Bu dönemde 22 Haziran 2006 tarihinde ortak toplantı yaparak, Çalışma Grupları Kılavuzunu görüşülüp kesinleştirildi; Mevcut Durumun tespiti yöntemi ile ilgili ortak görüş oluşturuldu.

  • 1 Şubat 2007 tarihli Çalışma Grupları Ortak Toplantısında paylaşım Toplantıları değerlendirildi.
  • 30 Nisan 2007 tarihli Çalışma Grupları Ortak Toplantısında, Kentin Vizyon –İlke ve Değerleri -Misyon 1. Taslağı değerlendirilip, 2. Taslağı hazırlandı.
  • 5 Temmuz 2007 tarihli Çalışma Grupları ortak toplantısında Kent Konseyi tarafından kabul edilen Kentin Vizyon –İlke ve Değerleri -Misyon ile ilgi bilgi verildi.
  • 27 Temmuz 2007 tarihli Çalışma Grupları Ortak Toplantısında eylem planları süreci değerlendirilip, çalışma alanı konuları belirlendi.
  • 2 Ekim 2007 tarihinde Çalışma Grupları Ortak toplantısında katılımcılara üst bakış dağıldı. Çalışma alanları konularında yeni düzenlemeler yapıldı.
  • 11 Aralık 2007 tarihli Çalışma Grupları Ortak toplantısında Eylem Planı ön taslaklarının amaç ve temel politikaları değerlendirildi. Çalışma alanları konularında yeni düzenlemeler yapıldı.
  • 13 Mart 2008 tarihli Çalışma Grupları Ortak Toplantısında Çalışma Alanları ve Konuları Eylem Planı 1. taslakları paylaşılıp, değerlendirme yöntemi ve süreci belirlendi.
  • 27 Mart 2008 tarihli Çalışma Grupları Ortak Toplantısında Eylem Planları ile ilgili öneriler değerlendirilip, 2. Taslaklar hazırlandı.

6.        EŞGÜDÜM KOMİTESİ TOPLANTILARI:
Çalışma Grupları temsilcilerinden oluşuyor. Mevcut durum raporlarını hazırlama sürecinde çalışma grupları arasında iletişimi, paylaşımı, yardımlaşmayı sağlama görevi verildi. Gelecek öngörüsü ve eylem planlarının hazırlanış süreçlerinde uzman ve gönüllülerle genişletilerek, ilk taslakları hazırlama görevi verildi.
Çalışma Grupları kendi çalışma alanları ile ilgili mevcut durum raporlarını hazırlama sürecinde ( 2 Temmuz - 31 Aralık 2007), 4 defa toplanarak, Çalışma Grupları arasında iletişimi, paylaşımı, yardımlaşmayı sağladı.
Eşgüdüm Komitesi, 2 Nisan 2007 tarihli yönlendirme kurulu kararları çerçevesinde eşgüdüm komitesi genişletilerek Kentin Vizyon, İlke ve Değerleri, Misyon taslağını hazırladı. Bu sırada komite haftada 2-3 gün toplandı.
27 Temmuz 2007 tarihli yönlendirme kurulu kararı kapsamında eşgüdüm komitesi önce kente üst bakışı hazırladı. Sonra da buradan yola çıkarak, çalışma alanları konuları eylem planlarını taslaklarını hazırladı. 27 Temmuz 2007 -27 Mart 2008 tarihleri arasında Genişletilmiş Eşgüdüm Komitesi haftada 2-4 gün toplandı.
Danışma Toplantılarının bitmesinden sonra, toplantı sonuçları değerlendirip, Eylem Planlarının 3. Taslaklarını hazırladı, Kent Eylem Planının kentin mutabakat belgesi haline gelmesi adımı ile uygulama, İzleme ve Değerlendirme süreci ile ilgili ön görüşü oluşturdu.

7.        HEDEF GRUPLAR:
Çalışma grupları üretimlerinin geliştirilmesi, zenginleştirilmesi için belirlendi. Kurum ve kuruluşlar, örgütlenmeler ve ilgili, duyarlı kentlilerden oluşmaktadır.
Çalışma Grupları Sonuç Raporları ile ilgili 2007 yılında, Eylem Planları 2. Taslakları ile 2008 yılında Yönlendirme Kurulu’nun öngördüğü hedef gruplarla danışma toplantıları organize edildi.
2007 yılında yapılan Çalışma Grupları Sonuç Raporları Danışma Toplantılarında, kentin mevcut durumu değerlendirilip, toplumsal öncelikler tespit edildi.
2008 yılında yapılan Çalışma Alanları ve Konuları 2. Taslakları Danışma Toplantılarında, kentin hedefleri değerlendirilip, faaliyet ve proje önerileri saptandı.
8.        KENTLİLER
Çanakkaleliler çalışma ve üretimler ile ilgili sürekli bilgilendiriliyor. İlgi duyan kentliler çalışmaya katılmaktadır.
Kent Eylem Planı hazırlanması sürecinde, Kentliyi, çalışmaya en geniş kesimi aktif olarak katmak, katılmayanları çalışmadan ve üretimlerden haberdar etmek ve bilgilendirmek üzere iki iletişim stratejisi hazırlanmıştır.
Birincisi Haziran 2006’da Yönlendirme Kurulu ile birlikte oluşturulmuştur.  Bu iletişim planı kısmen uygulanmıştır. Tam olarak uygulanan bölümleri çeşitli kuruluşlarla bilgi verme ve katılım için görüşülmesi, Web sitesinin hazırlanması, basın –yayın kuruluşlarını bilgilendirmedir. Bazı kurum ve kuruluşların web sitelerinden Kent Eylem Planı Web sitesine link yapılmış çoğundan yapılmamıştır. Medya ve basın aracılığı ile toplantı ve gelişmeler kısmen duyurabilmiştir. Çalışmalara katılan tüm kurum/kuruluş, kişi ve her çalışma grubunun aynı zamanda iletişim ve katılım sorumluluk üstelenmesi kısmen gerçekleşmiştir. Her ay bülten hazırlanması, Grup çalışmaları içerisinde, iletişim, eğitsel grup iletişim çalışmaları yapılmamıştır.
İkinci iletişim stratejisi Aralık 2006’da, paylaşma ve danışma süreci başlarken, bir iletişim uzmanı kolaylaştırıcılığında yapılan atölye çalışması sonucunda oluşturulmuştur. Bu iletişim stratejisinde çalışmanın kentliye duyurulması ve paylaşılmasında görsel ve sözel iletişim araçlarına ağırlık verilmiş ve yazılı araçlar bunları destekler ve açıklar mahiyette kullanılmıştır. Amacımız olan “Çanakkalelilerin geleceklerini birlikte planlaması” ve “Çanakkale'nin hedefleri, öncelikleri ve tercihlerinin birlikte belirlenmesi” gündelik dile dönüştürülerek mesajlaştırılmıştır.
Kent Eylem Planı tanıtım ve destek filmleri Halk Otobüslerindeki mobil ekranda 2 ay süre ile yayınlandı. Kent Eylem Planı tanıtım broşürü “Sıra Sende!”,  Sonuç Raporları özetleri “Ancak Seninle Olur” adıyla basılarak, binlercesi Çanakkalelilere dağıtıldı. Bu paylaşmada kahvehane, kuaförler ve berber salonlarına ağırlık verildi.
Vizyon, İlkeler –Değerler, Misyon 2. taslağı Kent Konseyi’nde değerlendirilmeden hemen önce “Senin Çanakkale’n nasıl olmalı?” adıyla el ilanı haline getirilip, kentliye dağıtıldı. 
Her haneye, Çalışma Alanları ve Konuları Eylem Planı 2. Taslağı bilgi broşürü dağıtılıp, görüşleri sorulmaya çalışıldı. 

9.           KENT KONSEYİ: 
Paydaş Meclisi olup, Çanakkale Kent Eylem Planı sürecinin stratejik karar düzeyidir. Çalışmalar ve sonuçları ile ilgili düzenli olarak bilgilendiriliyor.  Çanakkale’nin Kent Vizyon, İlke& Değerler ve Misyonu,  21 Haziran 2007 tarihli Olağanüstü Genel Kurulunda değerlendirilip, kabul edildi. Ayrıca;
•         21 Haziran 2006 tarihli Kent Konseyi Genel Kurulunda Kent Eylem Planı hakkında bilgilendirme yapıldı.
•         21 Haziran 2007 tarihli, Kent Konseyi Genel Kurulu’nda Kentin Vizyon, İlke ve Değerleri, Misyon’unu belirledi.
•         22 Eylül 2007 tarihli Kent Konseyi Genel Kurulu’nda süreç ile ilgili bilgi verildi.
•         15 Aralık 2007 tarihli Kent Konseyi Genel Kurulu’nda süreç ile ilgili bilgi verildi. Eylem Planı ön taslaklarının amaç ve temel politikaları dağıtıldı.
•         22 Mart 2008 tarihli Kent Konseyi Genel Kurulu’nda Eylem planları 2. taslakları, paylaşma ve danışma süreci ile ilgili bilgi verildi.
Çanakkale Kent Eylem Planı’nın nihai karar organı olarak Eylem Planı 3. taslaklarını, değerlendirerek, kent görüşü haline getirecek.
Yönlendirme Kurulunun 10 Temmuz 2008 tarihli toplantısında;
v  Yerel Gündem 21 sürecinde hazırlanan ve tamamlanan Kent Eylem Planı’nın uygulama döneminde sahibinin Kent Konseyi olması
v  Kent Eylem planının izleme –değerlendirme sürecinin Kent Konseyi bünyesinde oluşturulan çalışma grubu tarafından yapılması
Eğilimleri oluştu.

AŞAMA AŞAMA KENT EYLEM PLANI
Kent Eylem Planı’nın hazırlanması ilk defa Ekim 2005'de Yerel Gündem 21 bünyesinde gündeme geldi. Çanakkale Yerel Gündem 21 Danışma Kurulu’nda Kent Eylem Planı’nın ilk görüşmelerinde iki eğilim oluştu. Eğilimlerden birisi Eylem Planı’nın kurumların stratejik planlarının birbirine eklemesi olduğu, bunun için özel bir sürece gerek olmadığı görüşü idi, Diğeri ise kentin gelişme eksenlerinin uzun vadeli perspektifler belirlenmesi için kolektif bir sürecin başlatılması gerektiği görüşü idi. Aynı zamanda Yerel Gündem 21 Kent Koordinatörü olan Belediye Başkanı’nın da ikinci görüşü benimsemesi ile çalışma başlatıldı.
15- 23 Aralık 2005 tarihleri arasında Çanakkale Yerel Gündem 21 Koordinasyon Kurulu,  daha sonra Yönlendirme Kurulunu oluşturan kurum ve kuruluşlar ziyaret ederek, çalışmayı anlatılıp, birlikte organize edilmesini önerdi. Önerinin kabul görmesi ile Yönlendirme Kurulu oluşturuldu. Yönlendirme Kurulu tarafından 9 Şubat -23 Haziran 2006 tarihleri arasında Kent Eylem Planı’nın genel çerçevesi, organizasyon yapısı, yol haritası, kurumsal katkılar ve çalışma gruplarının organizasyonu, iletişim stratejisi, katılım stratejisi ile faaliyet takvimi belirlendi.
Haziran 2006’da Çevre ve Alt Yapı, Ekonomi, Toplumsal –Kültürel Çalışma Gruplarının oluşturulması ile eylem planının hazırlanmasına başlandı. Temmuz 2008'de Çalışma Alanları ve Konuları Eylem Planları 3. Taslakları hazırlanıp, Kent Konseyi'nin değerlendirmesine sunulacak hale getirildi.
Plan üç aşamada hazırlanıyor; Durum analizi, gelecek öngörüsü, (Çalışma Alanları Ve Konuları)  eylem planlarının hazırlanması.

1. AŞAMA: DURUM ANALİZİ
Durum Analizi Aşaması’nda kentin mevcut durumu belirlenip, kentlinin öncelikleri, hedefleri, saptandı. Bu aşama 2 adımda gerçekleşti.
Birinci adımda Çevre ve Alt Yapı, Ekonomi, Toplumsal –Kültürel Çalışma Grupları oluşturuldu. Çalışma Grupları, ortak çalışma ilkelerini, çalışma alanları ve konuları ile mevcut durumun tespiti yöntemini belirleyerek, kentin durumunu bilimsel ve istatistiksel verilerden yararlanarak analitik olarak değerlendirip, Çanakkale’nin mevcut durumuna ilişkin sonuç raporlarını hazırladılar. Bu çalışmaya 150 civarında Çanakkaleli katıldı. Bu Raporlar “Sıra Sende !” adıyla basıldı.
Ayrıca TESEV tarafından yürütülmekte olan Daha Kaliteli Hizmet içim Sivil Toplumu Güçlendirme Projesi’nin Çanakkale uygulaması koordine edildi.
İkinci adımda Çalışma Grupları Mevcut Durum Raporları kentli ile paylaşılıp, Yönlendirme Kurulu tarafından belirlenen hedef gruplarla danışma toplantıları yapıldı.  Bu toplantılarda, Mevcut Durum Raporları filmi gösterildikten sonra katılımcılar kentin mevcut durumu, sorunları, öncelikleri, hedeflerine ilişkin değerlendirmeleri, görüş ve önerileri tespit edildi. Öncelik ve hedefler saptandı. Çalışmalar ile ilgili düzenli bilgi almak ve katılmak isteyenler saptandı.
Danışma toplantılarına 600’e yakın Çanakkaleli katıldı. Toplantı Sonuçları “Sıra Sende 2” adıyla ayrı bir rapor halinde yayınlanıp, katılımcılara dağıtıldı.
Toplantılar hedef gruplara en uygun ve yakın yerde organize edildi. Böylece, farklı kesimlere kentin yatırım ve hizmet önceliklerini üretme olanağı sağlandı. Kent Eylem Planı tanıtım broşürü “Sıra Sende!”,  Mevcut Durum Raporları özetleri “Ancak Seninle Olur” adıyla basılarak, binlercesi Çanakkalelilere dağıtıldı. Bu paylaşmada kahvehane, kuaförler ve berber salonlarına ağırlık verildi.
Çalışma Grupları Mevcut Durum Raporlarını hazırlarken kentin durumunun yanı sıra diğer kentler ile birlikte Çanakkale’yi de etkileyen eğilimlere dikkat çektiler. Raporlarda dışlanma, cemaatleşme, köyden kente göç, gettolaşma ve iklim değişikliğine dikkat çekerken, paylaşım toplantılarında yer alan katılımcılar çevre, kentleşme, istihdam, ulaşım, eğitim, turizm, sanayi, kültür merkezi, kent güvenliği, oyun ve dinlence alanları gibi konuları öne çıkardılar. 
Bu aşamada Yönlendirme Kurulu üyesi kurum ve kuruluşların görevlendirdiği kişilerden Plan ve Proje Destek Ekibi oluşturuldu. Ekip proje yazma ve ortaklık oluşturma eğitimleri aldı. Çanakkale’deki kurum ve kuruluşların proje envanterinin hazırlanmasını koordine etti. Proje Destek ekibi, 2 Nisan 2007 tarihinden itibaren Yönlendirme Kurulu kararları çerçevesinde Kentin vizyon-ilke ve değerleri, misyonu ile Çalışma alanları konuları eylem planlarının hazırlanmasına destek verdi.
Evrensel değerlerin tanıtılması ve yaygınlaştırılması için içinde Avrupa Kentli Hakları Deklarasyonu, Gündem 21 Belgesi Özeti, B.M. Bin Yıl Hedefleri, Avrupa yerel Yönetimler Özerklik Şartı, B.M. Gelişme hakkında Bildiri’sinin yer aldığı Kentli Belgeleri hazırlandı. Çalışma Grubu katılımcıları başta olmak üzere ilgililere dağıtıldı.

2. AŞAMA: GELECEK ÖNGÖRÜSÜ
İkinci aşama kentin Vizyon, İlke ve değerleri, Misyonunu belirleme aşamasıdır. Bu aşamada Çanakkale’nin uzun dönemdeki gelişme eksenlerinin üst ve genel hedefleri, karar verme ve uygulama süreçlerinde dikkate alınacak olan değer ve ilkeler, kentin bunlar ile ilgili temel politikaları ortaya koyan üst ve genel görevleri belirlendi.  
Genişletilmiş Eşgüdüm Komitesi, Kentin Vizyon, İlke ve Değerleri, Misyon’unun 1. Taslağını hazırladı. Çalışma Grupları, 1. Taslağı değerlendirip, 2. Taslağı hazırladı. 2. Taslak “Sıra Sende Nereye? adıyla basılarak Kent Konseyi katılımcılarına, “Senin Çanakkale’n Nasıl Olmalı?” adıyla el ilanı haline getirilip, kentliye dağıtıldı.
21.Haziran 2007 tarihinde, Kent Konseyi Genel Kurulu, 2. Taslağı değerlendirilerek, Kentin Vizyon, İlke ve Değerleri, Misyon’unu belirledi.
3. AŞAMA: (Çalışma Alanları Ve Konuları) EYLEM PLANLARININ HAZIRLANMASI
Eylem planları aşamasında Çalışma Alanları ve Konuları Eylem Plan taslakları hazırlandı. Taslaklar 26–27 Temmuz 2007 tarihlerinde Plan Danışmanı Prof. Dr. Korel GÖYMEN katılımı ile yapılan Yönlendirme Kurulu, Genişletişmiş Eşgüdüm Komitesi ve Çalışma Grupları Ortak toplantılarında belirlenen süreç ve görevler kapsamında 4 adımda gerçekleşmektedir.
Birinci adımda; Plan Danışmanı Prof. Dr. Korel GÖYMEM ile koordineli olarak, Genişletilmiş Eşgüdüm Komitesi, 1. Taslak’ları hazırladı. Komite, 28 Temmuz -1 Ekim 2007 arasında Kentin uzun dönemli gelişme perspektifi olarak üst bakışı oluşturdu. Üst bakış ile küresel eğilimler, kenti etkileyen ulusal ve bölgesel durumlar, kentin durumu değerlendirilip, kentin ekonomik, ekolojik, toplumsal, kültürel, alt yapısal, gelişme eksenleri ile ilgili genel çerçeve oluşturuldu. Bu genel çerçeveye dikkat ederek 8 Ekim 2007 -28 Şubat 2008 arasında 1. Taslak’ları hazırlandı.
Ön taslakları Kent Eylem Planı sekretaryası (Yerel Gündem 21), Proje Destek Ekibi ile birlikte hazırladı. Turizm, Kültür ve İklim Değişikliği ile ilgili atölyeler yapıldı. İklim, afet ve deprem sosyal hizmet, sağlık, Deniz ve Kıyı Yönetimi, yerel ekonomi konularında uzmanlardan, ilgili kurumlardan destek ve yardım alındı.
Yukarıdaki süreçte hazırlanan ön taslaklar Genişletilmiş Eşgüdüm Komitesi tarafından değerlendirilip, 1. Taslak haline getirildi. Bu süreçte iki kez Çalışma Grupları ortak toplantısı yapıldı. Bu toplantılarda çalışmalar değerlendirilip, çalışma konuları ile ilgili gerekli revizeler yapıldı.
Taslaklar hazırlanırken; Evrensel Değerler, DPT Kalkınma Planı ve Özel İhtisas Komisyonu Raporları, Çanakkale İl Vizyonu, Çalışma Grupları Mevcut Durum Raporları, Paylaşım Toplantıları Sonuç Raporları, Kurum ve Kuruluşların stratejik planları ile projelerinden yararlanıldı.
İkinci adımda;  Çalışma Grupları 1. Taslağı değerlendirip, 2. Taslağı hazırladı. 3 Mart 2008 tarihinde yapılan Çalışma Grupları ortak toplantısında süreç hakkında bilgi verilip, 1. Taslak dağıtıldı, 2. Taslağı hazırlama yöntemi belirlendi. Toplantı da bulunamayan katılımcılara, toplantı ile ilgili bilgi verilip, 1. Taslağa erişimleri kolaylaştırılarak, öneri ve değerlendirme hazırlama olanağı sağlandı.
Çalışma Grupları katılımcıları öneri, değerlendirme ve görüşlerini 24 Mart 2008’e kadar Yerel Gündem 21’e fax, e-mail ya da elden yazılı ve konu bazlı olarak ilettiler. Genişletilmiş Eşgüdüm Komitesi’nin Önerileri değerlendirip, Eylem Planlarını revize etti. Revize edilen Eylem Planı Taslağı Çalışma Grupları ortak toplantısında müzakere edilerek, 2. Taslak Hazırlandı.
Üçüncü adımda; 2. taslaklar kentli ile paylaşılıp, Yönlendirme Kurulu tarafından belirlenen hedef gruplarla danışma toplantıları yapıldı. Paylaşma sürecinde her haneye Çalışma Alanları ve Konuları Eylem Planı 2. Taslağı bilgi broşürü dağıtılıp, görüşleri alınmaya çalışıldı.  Paylaşma ve Danışma Toplantıları sonuçları değerlendirilip, Kent Eylem Planı 3. Taslağı hazırladı.
Bu adımda, Kent Eylem Planının uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi süreci ile ilgili görüş de oluşturuldu.
Dördüncü adımda Çalışma Alanı ve Konuları Eylem Planı 3. Taslağı Kent Konseyi Genel Kurulu’nda değerlendirilecek.

EYLEM PLANLARININ ÇALIŞMA ALANLARI, KONULARI VE YÖNTEMİ
Planlama alanı Çanakkale kentidir. Yakın çevresi, İlçeler ve kentin etkileşim içinde bulunduğu diğer yerler çok detaya girmeden konusuna göre dikkate alınmaktadır.
Eylem planının çalışma alanları ve konuları belirlenirken Çalışma Gruplarının mevcut durumu analizdeki alan ayrımını ve inceleme konularını temel alındı.  Bunlarda Eylem Planı için gerekli değişiklikleri yapıldı. Örneğin ekonomi çalışma grubunun incelediği makro ekonomik göstergeler konusu yerel ekonomi haline getirildi. Böylece Eylem Planı 3 çalışma alanında 24 konu ve çalışma alanları dışında 1 konu olmak üzere 25 konudan oluştu.

Karar verme süreçleri ve kadın, engelli, çocuk, genç gibi dezavantajlı kesimler Eylem Planı konularını yatay kesen olarak alınıp tüm konuların içerisinde özel olarak dikkate alındı. Konu Eylem Planları 9 bölümden oluşmaktadır: Eylem planlarının bölümleri ve neyi ifade ettikleri şöyledir
Her bölümün içeriği belirlenirken ifade ettiği ile ilgili sorular sorulup, sürdürülebilir çevre anlayışı, katılımcılık, ortaklık-işbirliği, ortak sorumluluk, dayanışma; çok kültürlülük/çoğulculuk, fırsat eşitliği; hakçalık, yaşanabilirlik; özgürlük; bilimsellik ilke ve değerleri temel alınarak yanıtları verildikten sonra dikey mantık kontrolünün yapıldı.
Amaç ve temel politikalar, uzun ve orta vadeli perspektiflerle belirlendi. Önerilen projelerin planları AB'ye uyumdan dolayı 7'şer yıllık olarak öngörüldü. İlk uygulama dönemi, Plan 2007–2008 yıllarında hazırlandığı için, 5 yıllıktır. Girdi ve kaynaklar kısmı doldurulmayıp, uygulama aşamasında İlgili kurum ve kuruluşlar tarafından belirlenmesi istendi.
Taslaklar hazırlanırken; Kentli Belgeleri, B.M. Binyıl Bildirgesi, DPT Kalkınma Planı ve Özel İhtisas Komisyonu raporları, Çanakkale İl vizyonu, Çalışma Grupları Mevcut Durum Raporları, Paylaşım Toplantıları Sonuç Raporları, Kurum ve Kuruluşların stratejik planları ile projelerinden yararlanıldı.
DEĞERLENDİRME
Kent Eylem Planı süreci, bir kentin kendi sosyal sermayesi ile kendi geleceğini planlayabileceğinin somut örneğini oluşturmaktadır. Bu açıdan Kent Eylem Planı, içeriği (çalışma alanları, konuları ve konularının eylem planları) ile süreci (ortaklıklarla organizesi, katılımcı platformlarda hazırlanması)  hem örnek alınabilinecek hem de destek ve yardım alınabilecek bir birikim ve deneyim olarak ortaya çıkmaktadır.  Her süreçte olduğu gibi bu süreçte güçlü yanların yanında zayıf yanlarda bulunmaktadır. Güçlü yanların başında sürecin başında belirlenen yol haritasında kabul edilen Planlama Sürecinin Temel İlkeleri’nin gerçekleşmiş olması gelmektedir Zayıf yanlarının başında ise katılımdaki sorunlar ve sürdürülebilirliği gelmektedir.
Eylem planının hazırlanma çalışmasında teknik değerlendirmeler ile katılımcı konu analizleri birlikte kullanılmasına yönelik bir süreç yaşandı. Katılımcılık planı hazırlanmasına karar verildiği aşamada başladı, birbirini tamamlayan farklı süreç ve mekanizmalar adım adım geliştirilerek kente yayılmaktadır.
Eylem planlarında farklı kesimlerden yerel hizmet kullanıcılarının istek, değer ve ideallerini yansıtmaya özen gösterildi. Danışma toplantılarında belirlenen toplumsal öncelikler eylem planlarında önemli yer tutmaktadır.
Eylem planının bütününde ekonomik, toplumsal ve ekolojik gelişme süreçlerinin dengelenmesi ile Kent Eylem Planı yerel öncelikler ile evrensel değerlerin sentezi olarak oluştu.
Çevrenin kirliliğinin önlenmesi ile yetinilmedi; nüfus kestiriminden yola çıkılarak taşıma kapasitesi dikkate alınıp,  doğal kaynaklardan yararlanırken, onun korunması da gözetildi. Risklere karşı bütünleşik önlemler geliştirildi. 
Yoksulluk ve yoksunlukla mücadelede, gelir dağılımı düzeltici önlemler ile birlikte, sosyal refahı artırıcı önermeler de geliştirildi.
ANCAK SENİMLE BİRLİKTE OLUR AMA
Katılımcılık anlayışımızın temeli sonuca değil sürece, hizmet üretenler ile hizmetten yararlananların, birlikte katılmasıdır. Katılımcı platformdaki üretime herkesin eşit (herhangi birinin diğerine üstünlüğü olmadan) müzakerelere katılarak, ortak katma değer oluşturmaları sağlanmaktadır.
Çalışma hakkında bilgi vererek katılım çağrısı yapıp, istekli ve gönüllülerin katılımı yeterli görülmedi, hedef kitleyi katacak süreçler organize edildi. Hedef gruplara en uygun ve yakın yerde, özellikle de mahallelerde danışma toplantıları yapıldı. Böylece, farklı kesimlere kentin yatırım ve hizmet önceliklerini üretme olanağı sağlandı. .
Hazırlanma süreci; kentte katılımcı demokrasi kültürünün yaygınlaşmasına ve kentlide aktif yurttaş kültürünün gelişmesine katkı yapar nitelikte olmakla birlikte katılımdaki ciddi zaafları da ortaya çıkardı.  
Katılım sürecinde ortaya çıkan zaafların bir kısmı “Görüşlerimi bildirsem ne olacak, dikkate alınmayacak ki” “ne değişecek” “beni neden ilgilendiresin” “biz onları ne için seçtik, ne için oradalar, bu onların (yönetici ve bürokratların) işi” “ben ne bilirim bu konuları” gibi sözlerle ifade edilen genel demokrasi ortamı ve birikimleri ile ilgilidir.
Üretim sürecinde, katılımcıların bazılarının her an konuşmaya meyilli olurken, çoğunluğunun dinler pozisyonunu tercih etmesi, üretime katılanlarda özelleşmiş ilgi alanlarına göre sektörel ve parçacı taleplerin dile getirilmesi sık rastlanan bir durumdu. 
Çalışma gruplarındaki çalışmalara katılım istikrarlı olmadı. Her toplantıya katılmaya özen gösteren bir gönüllü katılımcıların yanında bazı toplantılılara katılıp bazılarına katılmayan gönüllü katılımcılar da oldu. Hatta başlangıçta katılıp sonra hiç uğramayanlar da. Bu arada birkaç gönüllü katılımcı çalışamaya katılımın yaygınlaştırılması için çaba gösterdi, içinde bulunduğu kesim ile danışma toplantıları organize etti.  Bu kişiler daha önce grup çalışmalarında birlikte çalışma alışkanlığı kazanış, kentte karşı duyarlılık oluşturmuş kişilerden oluşmaktadır.
Kurum ve kuruluş temsilcileri ise en istikrarsız ve katılımı düşük grubu oluşturdu. Kimi temsilciler görev addedip, gelirken, kimileri zaman zaman uğradı, kimileri ise bir yerden sonra hiç uğramadı. Birkaç kişi de bu sürece katkı koymak için katıldı.  Üstelik bu durum kurum ve kuruluşlar nezdinde yapılan tüm girişimlere rağmen değişmedi.
Çalışma Grupları ve Eşgüdüm Komitesindeki çalışmalardaki müzakere süreci çoğu zaman ayrıntı ve tali konuların çok yer alması sık rastlanan bir durumken, müzakereler zaman zaman farklı görüşleri mahkûm etmeye de dönüştü. Bu genel ortamda üretme süreci daraldıkça katılım düştü, katılım düştükçe üretim kısırlaştı, farklı kesimlerin ve görüş sahiplerinin kendilerini ifade etme ve birbirlerini tanıma /anlama imkânı azaldı.
Hedef gruplarla danışma toplantıları, kesim kesim yapılmakta olup,  her kesim kendi görüşünü, önerisini ayrı ayrı ifade ettiği için farklı kesimlerin kendilerini ifade etme ve birbirlerini tanıma /anlama imkânı sağlayacak bir müzakere ortamı oluşmamaktadır. Ayrıca bu toplantılarda ilgili kesime yılda 1 kere uğramanın sıkıntısı yaşanıyor. 2007 yılında görüşleri, öncelikleri tespit edildi, 1 yıl çalışıp, aynı gruplara geri dönüldüğünde “daha önce bildirdiğimiz görüşler uygulandı mı da bize yeni görüş soruyorsunuz” söz ve tavrına sık rastlandı.  
Bu zaaflar ‘bu olanaktan yararlanmayanlar konudan haberdar olduğu,  düzenli bilgilendirildiği ve onları katacak süreç ve mekanizmalar geliştirildiği halde katılım göstermeyenlerdir’ diye de değerlendirilebilirse de, zaafların giderilmesi için kapsamlı bir irdeleme yapmak katılımda bırakılan toplumsal izlerin geliştirilmesi için gerekmektedir. 
Bu zaaflara rağmen katılımcı süreç toplumsal taleplerin, önceliklerin tespiti yanında, katılanların hafızasında yer bıraktı. Toplum merkezlerinden birinde gerçekleştirilen danışma toplantısına katılan kadınlardan biri “ilk defa bize ne düşünüyorsunuz, ne istiyorsunuz diye sorup insan yerine koyan oldu” diyerek bu izi dile getirmesi önemli bir örnektir.

EYLEM PLANI TAMAM DA
Kent eylem planının sürdürülebilirliği uygulanması ve geliştirilmesi ile doğrudan bağlantılıdır.  Kent eylem planı çalışmasının ilk planlanmaya başlandığı andan itibaren uygulama ve geliştirilmesi de dikkate alındı. Bunun örneklerinden birisi uygulama planlarının 7’şer yıllık hazırlanmasıdır. Böylece her planlama döneminde uygulama da göz önünde tutularak, eylem planının geliştirilmesi ve yeni proje önerileri ile uzun dönemli hedeflere ulaşılması imkânı oluşturulmaktadır.
Kent Eylem Planı hazırlama sürecinde, planın uygulanmasını kolaylaştıracak ve hızlandıracak değer ve birikimlerin oluşturan bir kapasite artışına yola açmasına dikkat edilmeye çalışıldı. Bu kapsamdaki çabaların başlıcalar, çalışma gruplarının oluşturulmasında ve çalışma yöntemleri, çalışmanın kentli ile paylaşma ve danışma süreçleri, proje destek ekibi oluşturulması, Yönlendirme Kurulu’nda Türkiye Yerel Gündem 21 programı kapsamında TOBB tarafından oluşturulan Binyıl Kalkınma Hedefleri (BKH) Fonu’ndan yaralanmak üzere kente hangi projelerin yarar getirecek olduğunun müzakere edilmesi,
Ayrıca Çalışmaya, yatırım yapan ve hizmet üreten kurum ve kuruluşların katılması, bu kurum kuruluşların temsilcilerinin kısmen de olsa çalışma gruplarının çalışmalarında diğer kentlilerle birlikte üretime katılmalarının sağlanması, yatırım kararlarını veren, hizmet üreten kuruluşların Eylem Planı’nı benimsemesine katkı yapacaktır. Danışma toplantılarında ortaya çıkan toplumsal öncelik ve tercihlerin eylem planına yansımasına dikkat edilmesi, kentlinin Eylem Planı’na sahip çıkmasına yardımcı olacaktır.
Eylem Planları taslaklarında uygulama için gerekli organizasyon önerileri projelendirilmiş, tüm projeler için de muhtemel ortaklar belirlenmiş olmakla birlikte Plan ne kadar mükemmel olursa olsun, çevre ve yaşam kalitesini artırmanın garantisi olmadığı da gerçektir. Bundan sonraki süreç, Eylem Planı sürecinde oluşan birikimlerin değerlendirilmesi ve geliştirilmesine bağlıdır.
ICLE tarafından hazırlanan ve Yerel Gündem 21 Programının koordinatör kuruluşu olan IULA-EMME (UCLG –MEWA) tarafından yayınlanan Yerel Gündem 21 Planlama Rehberi Uluslar arası deneyimleri ve bunların sonuçlarını aktararak Eylem planının hazırlanmasına olduğu kadar uygulanması ve geliştirilmesine de yol göstermektedir. Planlama Rehberi, eylem planlarının etkin olarak uygulanamamalarının nedenleri arasında irade eksikliğinin olmasını belirtikten sonra “zayıf performans, nihai ürünü kurumsal yeniden yapılanma ve eylemden çok, bir plan olarak algılayan dar ufuklu planlama yaklaşımından da” kaynaklanabileceğini vurgular[7].
Eğer nihai ürün eylemden çok, bir plan olarak algılanırsa raflardaki belgelerden birisi haline gelebilir. Eylem Planının her iki özelliğinin (eylem ve plan özelliklerinin) bir bütün olarak algılanarak, eylemlerin planlanması olarak değerlendirilmesi ile aşılabilir. 
Kurum ve kuruluşların Kent Eylem Planı kapsamında öncelikli uygulayacakları projeleri belirlemeleri,  ilk uygulamalarının farklı ilgi gruplarının çabalarını bir araya getirerek sinerji oluşturması, kentin olanaklarını birleştirmesi, yerel kaynakları harekete geçirip,  etkili ve verimli şekilde kullanılmasını sağlaması, uygulama ve geliştirme süreci için kritik rol oynayacaktır.
Planlama Rehberi, Eylem Planı’nın başarılı bir şekilde uygulanmasında, iki temel faaliyet gerektirdiğini de belirtiyor. “İlk olarak planı araştıran ve geliştiren ilgi grupları, planlama için kullandıkları kurumsal yapıları, uygulamaya dönük belirgin sorumluluk ve becerileri olan kurumsal yapılara dönüştürmelidirler. İkincisi yerel yönetim, ilgi gruplarının Eylem Planı teklif ve hedeflerini, kendi çalışmalarına katmalıdır. Bu çalışmalara, bütçedeki öncelikler ve yatırım kararları da dâhildir. Yerel yönetimin kurumsal kapasitesini harekete geçirmek uygulama için çok önemlidir[8] 
Ama daha önemlisi Plan dokümanlarının (yapıldığı anda eskimeye başlayan) statik bir belge olmaktan çıkıp, değişen yaşamın içinden geleceğe yönelmeyi başaran (dinamik yapıda) belgelere dönüşebilmesidir. Bu dönüşüm sürecinde Eylem Planı’nın  “toplum kesimleri tarafından tanınıp benimsenmesi”, “zaman içinde değişen gerçekliğe uyum gösterebilmesi için gerekli olan (izleme-değerlendirme sistematiğinden gelen) geri bildirimlerin önemsenmesi”, ile “yerel yönetimlerde kentleşmeye ilişkin sorunları ve olguları tespit edebilme, değerlendirebilme, çözümlerine yönelik geçerli çözümler üretebilme becerisine sahip (stratejik düşünmeye ve plan yapmaya uygun mesleki disiplinlere sahip)” personel kritik rol oynayacaktır[9].
Tüm bu eğer ve belkilere rağmen Çanakkale kolektif bir süreçte kentin gelişme eksenlerini belirlemeyi başararak önemli bir adımı gerçekleştirmiştir. Bunun sürekliğini sağlama ve geliştirme süreci, kent paydaşlarının kurumsal kapasitelerinin yeteri kadar harekete geçmesi, uygulama sonuçlarının somut etkisinin görülmesi ve anlayış değişikliğinin gerçekleşmesi ile doğrudan ilgili olacak.

KAYNAKÇA
ICLEI; 1999, Yerel Gündem 21 Planlama Rehberi, IULA –EMME yayını
Sürdürülebilir Kalkınmanın Sektörel Politikalara Entegrasyonu Projesi; 2007 Kentleşme Tematik Grubu 2. Raporu, http://www.bayindirlik.gov.tr/turkce/kentlesme.php
Sürdürülebilir Kalkınmanın Sektörel Politikalara Entegrasyonu Projesi; 2007 Kentleşme Tematik Grubu 2. Raporu, http://www.bayindirlik.gov.tr/turkce/kentlesme.php
Emrealp S. 2004 Yerel Gündem 21 El Kitabı Türkiye Yerel Gündem 21 Programı yayını ,
Türkiye Yerel Gündem 21 Web Sitesi: www.la21turkey.net
Sürdürülebilirliğe Doğru Avrupa Kentler ve Kasabalar Şartı; 1994  http://www.mimarlarodasi.org.tr
Sürdürülebilirliğe Doğru Avrupa Kentler ve Kasabalar Şartı, Alborg +10;  2004, http://www.mimarlarodasi.org.tr
Geleceğin Kenti Üzerine Vatandaşların Deklarasyonu  2005, http://www.mimarlarodasi.org.tr
Avrupa’da Sürdürülebilir Topluluklar Üzerine Bristol Mutabakatı 2005, http://www.mimarlarodasi.org.tr
Kentsel Çevre için Tematik Strateji  2005 http://www.mimarlarodasi.org.tr
Sürdürülebilir Avrupa Kentleri için Leipzig Şartı  2007, http://www.mimarlarodasi.org.tr
Kent Eylem Planı 2006 Çanakkale Kent Konseyi yayınları 8
Kent Eylem Planı Çalışma Grupları Sonuç Raporu 2007 Sıra Sende!
Kent Eylem Planı Paylaşım Toplantıları Sonuçları 2007 Sıra Sende! 2
Kent Eylem Planı Çalışma Alanları ve Konuları Eylem Planları 2. Taslakları  2008 Sıra Sende ! Senin Çanakkale’n Nasıl Olmalı?
Kent Eylem Planı web sitesi: www.kenteylemplan.canakkalekentkonseyi.org
Kent Eylem Planı Yönlendirme Kurulu Toplantı Raporları
Kent Eylem Planı Çalışma Grupları Toplantı Raporları
Kent Eylem Planı Eşgüdüm Komitesi Toplantı Raporları
Kent Eylem Planı Plan ve Proje Destek Ekibi Raporları
Kent Eylem Planı Sekretaryası tarafından hazırlanan Raporlar
Tablolar:
Kent Eylem Planı Danışma Toplantıları
Kent Eylem Planı Çalışma Alanları ve Konuları
Eylem Planları Bölümleri



DANIŞMA TOPLANTILARI
ÇALIŞMA GRUPLARI
MEVCUT DURUM RAPORLARI (2007)
ÇALIŞMA ALANLARI VE KONULARI
EYLEM PLANLARI 2 TASLAKLARI (2008)
DANIŞMA TOPLANTISI YAPILAN HEDEF GRUPLAR
İl Genel Meclis Üyeleri ve Daire Müdürleri
İl Genel Meclis Üyeleri ve Daire Müdürleri
Belediye Meclisi Üyeleri ve Birim Müdürleri
Belediye Meclisi Üyeleri ve Birim Müdürleri
Ticaret ve Sanayi Odası
Üniversite
Ticaret Borsası
Ticaret Borsası
Ziraat Odası
Ticaret ve Sanayi Odası
ÇASİAD
Akademik Meslek Odaları
Sendikalar
Muhtarlar
Toplum Merkezlerindeki Gruplar
Toplum Merkezlerindeki Gruplar
M.P. Mesleki Eğitim Merkezi öğrencileri
M.P. Mesleki Eğitim Merkezi öğrencileri
Kadın Emeğini Değerlendirme Derneği

DANIŞMA TOPLANTISI ORGANİZESİNE YANIT VERMEYEN HEDEF GRUPLAR
Esnaf ve Sanatkârlar Odaları
Esnaf ve Sanatkârlar Odaları
Akademik Meslek Odaları
ÇASİAD
Üniversite
ÇAGİAD

Ziraat Odası

Sendikalar

Kent Konseyi Engelli Meclisi

Kent Konseyi Gençlik Çalışma Grubu
İLİŞKİYE GEÇİLEMEYEN HEDEF GRUPLAR
Muhtarlar –Azalar
Azalar
DANIŞMA TOPLANTILARI İLE İLGİLİ SAYISAL DURUM
Danışma toplantısı sayısı:                            21
Danışma Toplantılarına Katılan kişi Sayısı: 571
Danışma Toplantılarına Katılanlardan;
Eylem Planı Çalışması ile ilgili düzenli bilgilenmek isteyenlerin Sayısı:                     147
Çalışma Gruplarına Katılmak isteyenlerin Sayısı:     173
Danışma toplantısı sayısı:                                19
Danışma Toplantılarına Katılan kişi Sayısı:  500
Danışma Toplantılarına Katılanlardan;
Eylem Planı Çalışması ile ilgili düzenli bilgilenmek isteyenlerin Sayısı:                     315
TOPLANTI KOLAYLAŞTIRICILARI
Filiz MUTAY
Feriha BALÇIK
Filiz TAN
Nuran AKINCI
Asude BAYRAM
İsmail TUMAY
Filiz MUTAY
Şeref ULUOCAK
Cumhur ASLAN
Ekrem TUFAN
İsmail TUMAY

EYLEM PLANLARININ BÖLÜMLERİ
Amaç
Temel Politika
Öngörülen sonuçlar
Faaliyetler
Kurumların Programlarında Olan Uygulamalar
Önerilen Projeler
İlgili Kurum / Ortaklar
Girdi ve kaynak
Süre
İlgili konuda Vizyon ulaşmaya uzun vadede katlıda bulunacak ideal durum
Amaca ulaşmaya katlıda bulunacak orta ve uzun vadede gerekli olan temel adımlar
Temel politikanın uygulanması ile elde edilecek fayda
Temel politikaların gerçekleşmesi, öngörülen faydanın elde edilmesi için kısa ve orta vadede yapılması gereken çalışmalar
Kurum ve kuruluşların planlarında/ programlarında olan uygulamaları
İlgili faaliyetin gerçekleşmesi için kısa vadede (belirli kaynak ve zamanda) yapılacak somut işleri
Kurumların programlarında olan uygulamaların hangi kurumun programında bulunduğunu ya da önerilen projelerin gerçekleşmesine katılabilecek muhtemel ortaklar
Önerilen Projelerin uygulanması için gerekli olan malzeme, donanım, insan gibi girdileri ve bunların maliyet
Önerilen projenin uygulanması için gerekli olan zaman miktarı





Kuruluş Şeması



[1] Emrealp 2004 Yerel Gündem 21 El Kitabı Türkiye Yerel Gündem 21 Programı yayını , Sy.16
[2] Emrealp 2004 Yerel Gündem 21 El Kitabı Türkiye Yerel Gündem 21 Programı yayını , Sy.20
[3] Sürdürülebilirliğe Doğru Avrupa Kentler ve Kasabalar Şartı, http://www.mimarlarodasi.org.tr
[4] 2007 Kentleşme Tematik Grubu 2. Raporu Sürdürülebilir Kalkınmanın Sektörel Politikalara Entegrasyonu Projesi, http://www.bayindirlik.gov.tr/turkce/kentlesme.php
[5] Emrealp 2004 Yerel Gündem 21 El Kitabı Türkiye Yerel Gündem 21 Programı yayını  
[6] 2007 Sıra Sende ! Kent Eylem Planı Çalışma Grupları Sonuç Raporu
[7] 1999 ICLEI, Yerel Gündem 21 Planlama Rehberi, IULA –EMME yayını Sy. 125
[8] 1999 ICLEI, Yerel Gündem 21 Planlama Rehberi, IULA –EMME yayını Sy. 125
[9] 2007 Kentleşme Tematik Grubu 2. Raporu Sürdürülebilir Kalkınmanın Sektörel Politikalara Entegrasyonu Projesi, http://www.bayindirlik.gov.tr/turkce/kentlesme.php

[i] Bu metin Çanakkale Merkezi Değerleri (25-26 Ağustos 2008, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ) adlı kitapta yayınlanmıştır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.

Kaydol: Kayıtlar (Atom)